15 milionów euro niezapłacone
UE zawiesza karę wobec Polski
08.02.2022 15:43
Kilka miesięcy temu ETS nałożył na Polskę dzienną grzywnę. Kraj nie zdał ważnego testu dla kopalni odkrywkowej. Bruksela przez miesiąc wstrzymuje grzywnę. Inne grzywny są w toku.
W sporze prawnym z Polską Komisja Europejska po raz pierwszy wstrzymuje wielomilionową pomoc unijną dla kraju. Organ brukselski reaguje w ten sposób na zapowiedziane przez rzecznika Europejskiego Komisarza ds. Budżetu Johannesa Hahna odmowę wykonania przez Polskę wyroku Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (ETS). We wrześniu sędziowie luksemburscy nałożyli na Polskę karę dzienną w wysokości pół miliona euro. Warszawa chce zakwestionować decyzję Brukseli.
Swoją decyzją Komisja Europejska ustanawia nowy precedens w długotrwałym sporze o praworządność z Polską. Obecna sprawa dotyczy polskiej kopalni węgla brunatnego Turów w trójkącie przygranicznym Polski, Czech i Niemiec. Czechy odwołały się do ETS, ponieważ Polska nie przeprowadziła właściwej oceny oddziaływania na środowisko – i miała rację.
Komisja Europejska właśnie zapowiedziała, że wstępnie zmniejszy budżet Polski o należną za miesiąc karę pieniężną. Odpowiada to równowartości około 15 milionów euro. „Komisja wypełnia swój prawny obowiązek odzyskania grzywien nałożonych przez sąd” – powiedział rzecznik Komisji Balazs Ujvari. Dlatego cięcia środków wejdą w życie za dziesięć dni.
Niemcy nie przyłączyły się do procesu
Polski narodowo-konserwatywny rząd zamierza użyć „wszelkich środków prawnych” przeciwko decyzji Brukseli – powiedział PAP rzecznik rządu Piotr Muller w Warszawie. Nazwał wyrok ETS całkowicie bezpodstawny. Odniósł się również do umowy z Czechami z początku lutego, z którą spór powinien zostać rozwiązany, jak wynika z polskich doniesień.
Europejski Trybunał Sprawiedliwości już w maju nakazał natychmiastowe zamknięcie kopalni odkrywkowej Turów. Mieszkańcy regionu przygranicznego skarżą się na zanieczyszczenia spowodowane kurzem i hałasem oraz spadkiem wód gruntowych. Były rząd federalny nie przyłączył się do procesu pomimo własnych obaw o środowisko.
Polsce grozi również wycofanie innych funduszy unijnych: w sporze o izbę dyscyplinarną dla sędziów Sądu Najwyższego ETS nałożył karę dzienną w wysokości miliona euro. Tutaj Polska ma ponad 100 mln euro zaległości. Warszawa niedawno zasygnalizowała, że ulegnie temu sporze.
Nawet to nie rozwiąże podstawowego problemu, ponieważ polski rząd zaproponował w październiku poprawkę do konstytucji, która stawia prawo krajowe nad prawem UE. W konflikcie czeka europejska pomoc koronowa w wysokości 36 mld euro dla Polski.
