W filmie animowanym „Asterix podbija Rzym” Juliusz Cezar musi w końcu uznać wyższość Galów. Następnie wycofał się do życia prywatnego i uprawiał róże. Twórcy filmu nie tylko zaoferowali rzymskiemu regentowi los bardziej miłosierny, niż przygotowała go rzeczywistość (Brutus!), ale także dali mu szansę na zdrową i szczęśliwą emeryturę. Niezależnie od tego, czy chodzi o cięcie róż, robienie łodzi, chodzenie na grupę taneczną, czy wspólne granie na łyżwach: hobby najwyraźniej znacząco wpływa na dobre samopoczucie osób starszych. Do takiego wniosku doszli naukowcy z University College London. Metaanaliza w czasopiśmie Medycyna naturalna.

Według oceny epidemiologów i ekspertów ds. starzenia się, pod przewodnictwem Daisy Fancourt, hobby powinno być przepisywane na receptę. Wśród ponad 93 000 uczestników z 16 krajów, w tym z Niemiec, zaobserwowano mniej depresji, lepsze samopoczucie psychiczne i fizyczne oraz większą satysfakcję z życia wśród osób uprawiających jedno lub więcej hobby. Osoby objęte badaniem były w wieku od 72 do 76 lat, a związek między czasem wolnym a satysfakcją z życia był niezależny od dochodów i związku partnerskiego. „Wszystkim grupom wiekowym powinno być łatwiej zaangażować się w hobby” – postulują autorzy. „W ten sposób można wydłużyć oczekiwaną długość życia w zdrowiu i zmniejszyć obciążenie chorobami i niepełnosprawnością związaną ze starzeniem się”.

Zdrowie psychiczne „na całym świecie znajduje się w kryzysie”

Niestety, analiza nie wskazuje, które formy spędzania wolnego czasu mogą być szczególnie zdrowe i przyjemne w starszym wieku; Prawdopodobnie występują tu znaczne różnice indywidualne. Wymieniane wspólne hobby to łączenie się z klubami, uprawianie sportu, branie udziału w lekcjach językowych lub innych działaniach edukacyjnych, wolontariat, praca na imprezach lub społeczności, gra w szachy, gra w karty lub spotkania towarzyskie, czytanie lub krzyżówki. Im więcej czasu spędzano na zajęciach, tym bardziej zadowoleni byli uczestnicy.

Od dawna wiadomo, że dla duszy i zdrowia ciała dobre jest utrzymywanie kontaktów społecznych, poczucie odpowiedzialności i angażowanie się w kluby czy inne grupy, a ewentualnie także aktywność fizyczna. Naukowcy podkreślają jednak, że ich analizy opierają się na szczególnie dużej bazie danych i że korzyści płynące z wypoczynku wykazano w tak różnorodnych krajach, jak Chiny, Japonia, Stany Zjednoczone i wiele krajów europejskich. „Fakt, że hobby przyczynia się do większej satysfakcji z życia, jest oczywisty we wszystkich systemach społecznych i kulturach” – twierdzą autorzy. Sophie Wickham, naukowiec zajmujący się zdrowiem z Uniwersytetu w Liverpoolu podkreśla wagę ustaleń w komentarzuPrzecież „zdrowie psychiczne na całym świecie przeżywa kryzys”.

Zaskakujące jest jednak to, że odsetek osób starszych deklarujących posiadanie hobby znacznie się różni w zależności od kraju. Podczas gdy w Niemczech, Szwecji, Szwajcarii i Danii ponad 90 procent uczestników zajmowało się hobby, w Hiszpanii odsetek ten wyniósł zaledwie 51 procent, a we Włoszech 54 procent. Jednak średnia długość życia w krajach śródziemnomorskich jest nieco wyższa niż w Europie Środkowej i Północnej. Może to jednak być również kwestia specyfiki każdego kraju. O ile w tym kraju warto wspomnieć, że ludzie angażują się w pomoc swoim sąsiadom, o tyle w społecznościach południowych jest to często uważane za coś oczywistego – podobnie jak wspólna gra w karty czy gra w boccię na wiejskim placu.