Autor Uwe Blass rozmawiał z prof. Andreasem Kalweitem, projektantem wzornictwa przemysłowego, w popularnej serii akademickiej „Year100Wissen Interview” o światowej nowości, która narobiła wiele „hałasu” w ówczesnej gastronomii.

Mleko słodowe to proszek wytwarzany z jęczmienia, mąki pszennej i proszku słodowego w połączeniu z mlekiem w celu przygotowania napoju, który był hitem w branży restauracyjnej w Stanach Zjednoczonych w latach 20. W 1922 r. urodzony w Polsce Amerykanin Stephen Polawski opracował urządzenie, które można dziś znaleźć w wielu domach. Co to jest?

Nauczyciel. Andreas Kalweit: „To był blender! Ale przychodzi mi do głowy inny wynalazca. Inżynier Herbert Johnston wynalazł również mikser stojący w 1919 roku, który jest obecnie znany na całym świecie jako pomoc kuchenna. Johnston pochodził z Ohio i współczuł piekarzom. Praca była bardzo żmudna, ponieważ ciasto na chleb trzeba było zagniatać żelazną łyżką. W 1908 roku wynalazł mikser elektryczny w firmie Hobart Manufacturing Company i opracował go do użytku domowego w 1919 roku. To raczej mikser, ale w tamtym czasie było całkiem sporo wynalazców urządzeń do mieszania składników. »

© Uniwersytet w Bergu

Blender składa się z dwóch części, z mocnym silnikiem zwykle umieszczonym w podstawie. Dzięki temu można z nim przygotować najsmaczniejsze rzeczy. Jednak maszyny te do dziś hałasują. Dlaczego?

Nauczyciel. Andreas Kalweit: „Z jednej strony na silniku, ale przede wszystkim na nożu tnącym i zbiorniku. Ostrza tnące obracają się z bardzo dużą prędkością i wydają bardzo głośne dźwięki podczas rozdrabniania zawartości. Im grubsze i twardsze elementy, tym głośniejsze urządzenie. Szklany korpus pojemnika jest również dobrym korpusem dźwiękochłonnym o bardzo małych właściwościach dźwiękochłonnych.

Obecnie istnieje wiele innych noży, które z. B. są również potrzebne do kruszenia lodu. Noże obracają się w przeciwnym kierunku. W dobie wegetariańskich napojów można mieszać prawie wszystko, co zdrowe. Ale design również odgrywa coraz ważniejszą rolę, prawda?

Nauczyciel. Andreas Kalweit: „Wzornictwo ma wiele aspektów i dziś z jednej strony bardzo ważny jest projekt zorientowany na grupę docelową, ale także higieniczny i przyjazny dla użytkownika projekt. Jednak nawet w przypadku oryginalnego urządzenia projekt miał ogromne znaczenie, aby działał dobrze. Silnik napędowy jest stosunkowo ciężki i wydaje się oczywiste, że trzeba go postawić na podstawce, a nie trzymać w dłoni. Miska spoczywa na tym cokole z otworem w dnie, przez który wystaje wał napędowy silnika i napędza nóż. Obrót noża rozbija zawartość garnka, ale aby masa dobrze się wymieszała, w ściankach garnka znajdują się wgłębienia lub rowki, dzięki którym masa jest transportowana od krawędzi do środka i dobrze mieszana.

Starszy projekt Blendera – © Pixabay

Okrągły pojemnik stworzyłby nieefektywny obrotowy lejek. Aby nic nie tryskało z góry, pokrywa zamyka wszystko. Dzięki temu projekt tutaj ma niezwykle funkcjonalny wygląd. Piękne okrągłe kształty wynikają z faktu, że po zmieszaniu powierzchnie są łatwe do czyszczenia. Rowki, ostre narożniki, dziury lub materiały nienadające się do kontaktu z żywnością nie są dozwolone ze względów higienicznych zgodnie z wytycznymi. Same te aspekty pokazują, że koncepcja projektowa znacznie się rozwinęła.

Jest to niezwykle istotne, szczególnie w dzisiejszych czasach, kiedy otaczają nas niezliczone ilości zbędnych produktów, które usprawiedliwiają bycie znowu czymś nowym. Mówiąc wprost: blender, jak wiele innych produktów, był projektowany wielokrotnie, ale nie przez wszystkich.

Nie oznacza to, że projekt jest zbędny, ale projekt jest i będzie ważniejszy niż kiedykolwiek: o produktach należy myśleć daleko poza samym produktem w kontekście, w którym się znajduje. Czy produkt ma sens? Czy rozwiązuje prawdziwy problem, czy tworzy nowe? I to prowadzi nas do sedna, które jest dziś aktualne: co się stanie, gdy produkt nie będzie już potrzebny? Co dzieje się z materiałami?

Ale także: Skąd pochodzą materiały na nowe produkty? Są to aspekty, które są dziś intensywnie omawiane za pomocą terminów takich jak „Cradle2Cradle” i „Circular Economy”. Pomysły wcale nie są nowe. Ćwierć wieku temu profesor Michael Erlhoff opublikował książkę zatytułowaną „Używanie zamiast posiadania”, a 50 lat temu Klub Rzymski opublikował raport „Granice wzrostu”.

Kluczowe pytanie brzmi: jak korzystać z dostępnych zasobów, nie zużywając ich? Odpowiedź na pytanie brzmi: To zadanie projektowe! To projekt!

Wiele z tych mikserów stojących jest zbudowanych w stylu retro. Czemu?

Profesor Andreas Kalweit: „Dobry design jest w stanie stworzyć znaczące produkty, a tym samym wyróżnić się na tle tych mniej dobrych. Taka jest natura rzeczy, że im więcej produktów, tym mniej są one widoczne. Może to prowadzić do nierozpoznawalnego projektu. Każdy z pewnością ma swoje zdanie na temat dobrego projektu, a przekonasz się, że istnieje wiele zupełnie różnych opinii.

Nowoczesny Blender – © Pixabay

Uważamy, że dzisiejsze czasy są niepewne, ale poprzednie czasy nie były dużo lepsze. Ale to, co się zmieniło, to pewność, z jaką stawialiśmy czoła życiu. Pewność tego, co przyniesie przyszłość, nie była kwestią w historii rozwoju człowieka w przeszłości… Zawody były przekazywane z pokolenia na pokolenie… zmieniało się to drastycznie iw coraz krótszych odstępach czasu od czasu uprzemysłowienia i cyfryzacji. Filozof Hermann Lübbe ukuł w tym celu sugestywny termin „kurczenie się teraźniejszości”. Przyszłość staje się niepewna, gdy się do nas zbliża.

Dziś, w związku z koronawirusem i straszną wojną na Ukrainie, świat mediów pokazuje nam, jak nieprzewidywalna jest przyszłość. Tak było też przed Koroną… jasne jest, że w takich sytuacjach szukamy bezpieczeństwa i konsekwencji. Znajduje się w sprawdzonym, stabilnym, tradycyjnym i wieloletnim.

Dlatego od wielu lat panuje styl retro i vintage. Rzemiosło, produkcja, regionalność, odporność (zdolność do przystosowania się i przetrwania), wystarczalność (staranie się zużywać jak najmniej surowców i energii), uważność itp. to wszystkie terminy, które odzwierciedlają ducha czasu.

Również Stephen Polawski zaczął budować miksery domowe w latach 30. W tym celu założył firmę „Stephens Electric Company”. Po sprzedaży jego firmy firmie „John Oster Manufacturing Company” te urządzenia gospodarstwa domowego nazwano Osterizer Blender. Kiedy w Niemczech pojawiły się pierwsze miksery stojące?

Nauczyciel. Andreas Kalweit: „Nie chcę podawać dokładnych dat, ale o ile wiem, pierwszymi producentami w Niemczech byli Braun 1950 i Krups 1959 ze swoim 3-Mix. Max Braun opracował serię multimiksowych urządzeń kuchennych składających się z miksera stojącego i robota kuchennego. Gerd Alfred Müller zaprojektował mikser Multimix M 2 w 1952 roku.”

Blender, jaki znamy – © Pixabay

Czy w uniwersyteckiej kolekcji projektowej Schriefers znajduje się również kopia blendera?

Nauczyciel. Andreas Kalweit: „Tak, oczywiście, od razu przychodzą na myśl Multimix firmy Müller i mikser firmy Braun”.

Elektryczny mikser stojący, próżniowy mikser stojący, wysokowydajny mikser stojący lub mini mikser stojący, jakie masz wymagania wobec tak szybkiego urządzenia?

Nauczyciel. Andreas Kalweit: „Powinno być łatwe do czyszczenia i zajmować mało miejsca w kuchni. A jeśli tak, to proszę w oryginale.

Uwe Blas

Nauczyciel. Andreas Kalweit – © Transfer UniService

O profesorze Andreasie Kalweicie

Po ukończeniu praktyk jako monter, Andreas Kalweit studiował inżynierię mechaniczną na Uniwersytecie Nauk Stosowanych w Niederrhein, a następnie wzornictwo przemysłowe na Uniwersytecie w Essen i oba kierunki ukończył z dyplomem (inżynieria mechaniczna z wyróżnieniem). Od 2012 roku jest profesorem „Produkcji i materiałoznawstwa – ukierunkowanie na technologię budowlaną i systematykę w projektowaniu” na Uniwersytecie w Wuppertalu.