Peter Weibel, światowej sławy austriacki artysta medialny, teoretyk, kurator i dyrektor muzeów, zmarł w środę w wieku 78 lat po krótkiej chorobie w szpitalu w Karlsruhe. Weibel prowadził Muzeum Mediów od 1999 roku i niedawno przygotowywał się do wyjazdu i przeprowadzki do Wiednia. Brytyjczyk Alistair Hudson przejmuje stery 1 kwietnia.

Weibel urodził się 5 marca 1944 roku jako „produkt migracji” w Odessie. „Następnie moja mama uciekła ze mną przez Polskę, Czechy, Schwarzwald do Górnej Austrii do amerykańskiego obozu dla przesiedleńców” – powiedział Weibel w wywiadzie. Zaczął studiować literaturę francuską i francuską w Paryżu, rozpoczął studia medyczne w Wiedniu w 1964 roku i zwrócił się do matematyki i logiki. Napisał pracę o logice matematycznej, ale nigdy jej nie przedłożył. Ale miał rację w wiedeńskim akcjonizmie lat 60., około 1968 roku podczas skandalicznej akcji „Sztuka i rewolucja” na Uniwersytecie Wiedeńskim.

Równie dobrze czuł się w wizji, jak i w dywersji, bardzo wcześnie zajął się kwestiami wideo i sztuki komputerowej oraz przestrzeni wirtualnych. Weibel stosował praktyki interaktywne w swojej twórczości od 1966 roku i interaktywne instalacje komputerowe od 1990 roku. Kontrowersyjny myśliciel szybko stał się rozchwytywanym wykładowcą i nauczycielem w międzynarodowych szkołach artystycznych od Kassel po Halifax. Od 1981 do 1984 był profesorem gościnnym na Uniwersytecie Sztuk Stosowanych w Wiedniu, od 1984 do 2011 był profesorem projektowania mediów wizualnych, a później teorii mediów na Uniwersytecie Sztuk Stosowanych w Wiedniu. Od 1982 do 1985 był także profesorem fotografii na Uniwersytecie Nauk Stosowanych w Kassel.

Od 1985 do 1989 wykładał również na State University of New York w Buffalo, od 1989 do 1994 był dyrektorem Instytutu Nowych Mediów w Städelschule Frankfurt. W latach 1992-1995 był dyrektorem artystycznym Ars Electronica w Linzu. W latach 1993-1997 Weibel był także dyrektorem artystycznym Neue Galerie w Landesmuseum Joanneum w Grazu, którego został głównym kuratorem. W latach 1993-1999 był także kuratorem austriackiego wkładu w Biennale w Wenecji.

Weibel był uważany za osobę, która szybko gawędzi i często pracuje, i przez dziesięciolecia pomagał kształtować sztukę mediów i dyskurs artystyczny w krajach niemieckojęzycznych. Niedawno trafił na pierwsze strony gazet, gdy ogłosił, że chce zbudować w Wiedniu nadającą się do zamieszkania bibliotekę kontenerową na swoje 120 000 książek z windą pośrodku: „Winda to mieszkanie. Więc jeżdżę do pracy, piszę i śpię w wielkiej windzie towarowej”. Śmierć pokrzyżowała ten plan. Weibel w niedzielę skończyłby 79 lat.

Wiadomość o jego śmierci wywołała wielką konsternację w środowisku artystycznym. Artysta VALIE EXPORT, związany z Weibelem „przyjaźnią i szacunkiem”, dał nam znać: „Oboje z radością i dużą sympatią czekaliśmy na dalsze rozmowy w Wiedniu”. Wicekanclerz i minister kultury Werner Kogler (Zieloni) powiedział: „Jego czujny, wszechstronny umysł często pędził wiele kilometrów i mógł być bezwzględnie niewygodny. I zawsze pełen niezwykłych pomysłów. Będzie go bardzo brakowało tym, którzy go znali.” Burmistrz Wiednia Michael Ludwig (SPÖ) ogłosił, że miasto Wiedeń „doceni niezrównanego Petera Weibela honorowym grobem”.

ORF zareagowała zmianami programowymi: jutro, w piątek, od 17:30 „pokoje gier” Ö1 będą w całości poświęcone Weibelowi. Nagranie występu Petera Weibela i Orkiestry Hotelu Morphila 2015 w ORF RadioKulturhaus będzie można usłyszeć w „Pasażenie” w poniedziałek 6 marca od godziny 16:05. Odcinka „Radiokolleg” z długiej serii „Positionen in der Kunst” można posłuchać online pod adresem https://oe1.orf.at/artikel/650015/Positionen-in-der-Kunst-Peter-Weibel.

Od: APA/dpa