Litewska Biblioteka Narodowa im. Martynasa Mažvydasa dodała kolejną nową zidentyfikowaną księgę z pierwszego okresu prasy – inkunabuły.

Jest to podręcznik dla księży po łacinie autorstwa polskiego teologa Mikołaja de Błonia (1400 pne – ok. 1448), wydany w 1490 roku przez drukarnię Martina Flacha w Strasburgu.

Według relacji bibliotecznej zawiera ona nauczanie o Mszy św., sakramentach, ekskomunikach, zakazach, obfite porady praktyczne. Na przykład w księdze czytamy, że świeccy powinni przyjmować Komunię św. trzy razy w roku: w Boże Narodzenie, Wielkanoc i Pięćdziesiątnicę, a całować pacyfistę we wszystkich innych św. Podczas mszy. Stwierdzono również, że wino, ślina i ludzki mocz nie nadają się do chrztu.

Książka została po raz pierwszy wydana we Wrocławiu w 1475 roku. Była bardzo popularna nie tylko w Polsce, ale iw całej Europie: w europejskich bibliotekach zachowały się kopie 47 rękopisów, które w XV i XVI wieku zostały wydane ponad 40 razy.

W Incunabulach Biblioteki Narodowej brakuje tytułu i ostatnich stron końcowych. Książka zaczyna się od 29 rękopisów, z których większość stanowi dzieło teologiczne Expositio canonis sacratissime misse autorstwa XV-wiecznego niemieckiego cystersa mnicha Balthasara de Porta, bogato przepisane przez nieznanego właściciela księgi.

„Ocalałe dokumenty łacińskie i polskie w Incunabuli pokazują, że książka miała wielu właścicieli” – czytamy w oświadczeniu Biblioteki Narodowej.

W XIX w. seminarium księży diecezji wileńskiej, ostatni znany właściciel, oprawił księgę zgodnie z ówczesną modą – twarde powierzchnie pokryto brązowym marmurkowym papierem, a grzbiet oprawiono skórą.

Inkunabuły to pierwsze drukowane książki wydane przed 31 grudnia 1500 roku. Uważane są za szczególnie ważną część dziedzictwa dokumentacyjnego.

Obecnie w Bibliotece Narodowej przechowywanych jest 91 inkunabułów, a w litewskich instytucjach pamięci znajduje się 521 inkunabułów.