W sporze o prymat prawa krajowego nad prawem europejskim w Polsce Komisja przyśpiesza działania: wszczęła nowe postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przeciwko warszawskiemu rządowi.

Komisja Europejska podejmuje działania prawne przeciwko krajowi w związku z kontrowersyjnymi orzeczeniami polskiego Trybunału Konstytucyjnego w sprawie statusu prawa UE. Organ brukselski wszczął tzw. postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego. Zdaniem Komisji polski Trybunał Konstytucyjny „nie spełnia już wymogów niezawisłości i bezstronności sądu” przewidzianych w traktatach europejskich. Polska ma teraz dwa miesiące na odpowiedź. Jeśli to nie jest zadowalające, w skrajnych przypadkach kraj ryzykuje wysoką grzywną.

Od lat Komisja oraz kraje takie jak Niemcy i Francja oskarżają polski narodowo-konserwatywny rząd o podważanie podziału władzy i umieszczanie prorządowych sędziów aż do Trybunału Konstytucyjnego. Jako najpotężniejszy do tej pory środek nacisku Komisja Europejska wstrzymuje zatem uwolnienie łącznie 36 mld euro z Europejskiego Funduszu Pomocy Koronowej dla Polski. Premier Mateusz Morawiecki oskarżył UE o „szantaż”.

Polska już ukarana grzywną

Spór o przestrzeganie praworządności obowiązującej państwa UE nasilił się jeszcze bardziej, gdy na początku października polski Trybunał Konstytucyjny orzekł, że prawo unijne nie ma automatycznego pierwszeństwa nad prawem krajowym. To stawia pod znakiem zapytania kamień węgielny europejskiej społeczności prawniczej.

Już w lipcu polski sąd orzekł, że stosowanie nakazów ETS dotyczących krajowego systemu sądownictwa jest niezgodne z polską konstytucją. Z kolei Komisja Europejska wielokrotnie podkreśla, że ​​prawo unijne ma pierwszeństwo przed prawem krajowym.

Pod koniec października Parlament Europejski pozwał Komisję o bezczynność przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości (ETS), ponieważ nie wyczerpała ona wszystkich środków prawnych przeciwko Polsce. Komisja skierowała również Polskę do TSUE. Następnie skazał Polskę na karę w wysokości miliona euro dziennie. Sędziowie luksemburscy uzasadniali to „poważną i nieodwracalną szkodą”, która zagraża Europie i jej podstawowym wartościom. Konkretna sprawa dotyczyła izby dyscyplinarnej najwyższego sądu w Polsce, za pomocą której rząd, zdaniem Brukseli, może sankcjonować i zawiesić niepopularnych sędziów.