Wiele czołgów armii rosyjskiej zostało zniszczonych. Zdaniem ekspertów wysokie straty wynikają prawdopodobnie z fatalnych błędów projektowych.
MOSKWA – Wojna agresji na Ukrainę obnażyła niektóre wady rosyjskich sił zbrojnych. Niezależnie od aspektów taktycznych, jedna powracająca cecha rosyjskich czołgów wywołała poruszenie. Czołgom zniszczonym w bitwie prawie zawsze brakuje lufy i osłony. Ma to swój powód w konstrukcji zbiorników.
Problem tkwi w sposobie przechowywania amunicji w czołgach. W przeciwieństwie do nowoczesnych czołgów zachodnich, rosyjskie czołgi noszą w wieżach wiele pocisków. To czyni je wrażliwymi, ponieważ nawet niebezpośrednie trafienie może wywołać reakcję łańcuchową, która detonuje całą rezerwę amunicji czołgu (do 40 pocisków).
Doradca ds. bezpieczeństwa narodowego USA: „Co widzimy na rosyjskich czołgach […] jest błędem produkcyjnym”
Tworzy to falę uderzeniową, która może wystarczyć do wysadzenia wieży czołgu na wysokość dwupiętrowego budynku. Można to wielokrotnie zaobserwować na filmach w sieciach społecznościowych.
„To, co widzimy w przypadku rosyjskich czołgów, jest wadą projektową” — powiedział Sam Bendett, doradca ds. badań nad Rosją w Centrum Nowego Amerykańskiego Bezpieczeństwa. „Na hit […] amunicja szybko się zapala i następuje potężna eksplozja, dosłownie wysadzająca wieżę.
Wojna ukraińska: rosyjskie czołgi mają wbudowane luki
Wada oznacza, że załoga czołgu – zwykle dwóch żołnierzy w wieży i trzeci dowódca – jest łatwym łupem, powiedział Nicholas Drummond, analityk wojny lądowej i były oficer armii brytyjskiej. „Jeśli nie wyjdziesz w pierwszej sekundzie, masz przerąbane”.
Według Drummonda, eksplozja amunicji jest problemem prawie wszystkich pojazdów opancerzonych używanych przez Rosję w konflikcie ukraińskim. Jako przykład podał transporter opancerzony BMD-4. Ten bojowy wóz piechoty, który zwykle ma załogę maksymalnie trzech żołnierzy, może pomieścić pięciu dodatkowych żołnierzy. Według Drummonda BMD-4 to „ruchoma trumna”, która „łatwo się rozerwie” po trafieniu pociskiem.
Do zbiornika | |
Przeznaczenie | BMD-4 |
uprzejmie | transporter opancerzony, |
w akcji | od 2004 |
Zaprojektowany | 1990-1998 |
Wojna na Ukrainie: Wady konstrukcyjne czołgów powodują problemy dla Moskwy
Jednak wada konstrukcyjna czołgów powinna szczególnie drażnić przywódców Moskwy. Problemy były dobrze znane. Zwrócił na to uwagę Zachód, gdy wiele rosyjskich czołgów T-72 w armii irackiej spotkał ten sam los podczas wojen w Zatoce Perskiej przeciwko Irakowi w 1991 i 2003 roku. Wieże zostały zdmuchnięte przez korpus czołgów podczas rakiety ataki.
Według Drummonda Rosja nie wyciągnęła wniosków z wojny w Iraku. Z tego powodu wiele rosyjskich czołgów w wojnie ukraińskiej miało podobne wady konstrukcyjne w swoich samozaładowczych systemach rakietowych. Jednak taki system ma też pewne zalety. Rosja wybrała ten system, aby zaoszczędzić miejsce i nadać czołgom niższy profil, przez co trudniej je trafić w walce.
Co sprawia, że czołgi amerykańskie są lepsze od czołgów rosyjskich?
Siły zachodnie wiele się jednak nauczyły z losu irackich czołgów T-72. „Wszyscy (zachodnie wojsko) nauczyli się z wojny w Zatoce Perskiej, że trzeba dzielić amunicję” — powiedział Drummond.
Odniósł się do bojowych wozów piechoty US Army Stryker, które zostały opracowane po pierwszej wojnie w Iraku. „Ten ma wieżę, która znajduje się na górze i nie sięga do przedziału załogi. Po prostu siedzi na górze i cała amunicja jest w tej wieży”, powiedział Drummond, kontynuując: „Tak więc, jeśli wieża zostanie trafiona lub przepalona na górze, załoga na dole jest nadal bezpieczna. To bardzo sprytny projekt.
Inne zachodnie czołgi, takie jak M1 Abrams używane przez USA i niektóre armie alianckie, są znacznie większe i nie mają automatu ładowania. W Abramsie czwarty członek załogi wewnątrz czołgu wyciąga pociski z zapieczętowanego przedziału i podchodzi do działa, aby oddać strzał.
Rosyjskie czołgi: magazyny amunicji narażają załogę na ryzyko
W tym przedziale znajdują się drzwi, które członek załogi otwiera i zamyka pomiędzy każdym strzałem czołgu, pozostawiając tylko jeden pocisk w wieży w przypadku trafienia. Jeśli jednak amunicja się zapali, komora zamyka się, a zawór automatycznie otwiera się na zewnątrz, co rozprasza energię wybuchu. „Precyzyjne trafienie może uszkodzić czołg, ale niekoniecznie zabić załogę” – powiedział Bendett.
Wojna ukraińska: Rosja z wieloma stratami w ludziach
Liczby zniszczonych dotychczas rosyjskich czołgów na Ukrainie nie da się łatwo zweryfikować. Brytyjski minister obrony Ben Wallace oszacował tę liczbę w poniedziałek 23 maja na 580. Ukraiński Sztab Generalny mówił w środę 25 maja o około 1300 czołgach z rosyjskich zapasów wojskowych, które zostały zniszczone. Strona internetowa Oryx o otwartym kodzie źródłowym poinformowała 28 kwietnia, że co najmniej 300 rosyjskich czołgów zostało zniszczonych, a kolejne 279 zostało uszkodzonych, porzuconych lub skradzionych. Jednak witryna liczy tylko przypadki, dla których ma dowody wizualne. Rzeczywiste straty rosyjskie mogą więc być znacznie wyższe.
Jednak te duże straty to nie tylko sprzęt. Kiedy brytyjski sekretarz obrony Wallace powiedział Izbie Gmin swoje szacunki dotyczące 580 utraconych czołgów, powiedział również, że podczas inwazji zginęło ponad 15 000 rosyjskich żołnierzy.
Fiński czołgista: Rosja nie może na czas uzupełnić strat
Choć trudno powiedzieć, ile z nich było załogami czołgów, nie ma wątpliwości, że załogi nie są łatwe do zastąpienia. Szkolenie załogi czołgu zajęłoby co najmniej kilka miesięcy, nawet 12 miesięcy szkolenia można uznać za szybkie, powiedział Aleksi Roinila, były oficer załogi czołgu w Fińskich Siłach Zbrojnych.
Wymiana setek załóg na tym etapie wojny byłaby trudnym zadaniem dla Rosji – zwłaszcza, gdy czołgi, które mają rozmieścić, są tak wadliwe. (lz)
„Komunikator. Profesjonalny badacz kawy. Irytująco skromny fanatyk popkultury. Oddany student. Przyjazny ćpun mediów społecznościowych”.