Przez Słowację na Ukrainę transportowane są gąsienicowe pojazdy opancerzone, co pokazują dwa zdjęcia, które w ubiegłą niedzielę wykonał dziennikarz MDR w pobliżu słowacko-ukraińskiego przejścia granicznego. Jakiego rodzaju są to dostawy?
Na obrazku Dziennikarz MDR widzi dwa cywilne ciężkie pojazdy transportowe przewożące cztery gąsienicowe pojazdy wojskowe. Sądząc po tablicach rejestracyjnych, ciężarówki najprawdopodobniej należą do firmy transportowej z ukraińskiego Zakarpacia. Dokładne przeznaczenie pojazdów nie jest znane. Wiadomo, że przewożą sprzęt wojskowy ze Słowacji na Ukrainę. W odpowiedzi na prośbę MDR słowackie Ministerstwo Obrony oświadczyło, że nie jest to dostawa od słowackiej armii.
Z filmu na YouTube wynika, że kilku ekspertów potwierdza MDR, że tego typu dostawy ze Słowacji na Ukrainę miały już miejsce w przeszłości. Dostawa z ostatniej niedzieli wydaje się być transporterami opancerzonymi lub transporterami opancerzonymi. Typu nie można jednoznacznie zidentyfikować, gdyż zbiorniki przykryte były plandeką.
Prawdopodobnie lekkie czołgi do transportu żołnierzy
Historyk i dyrektor Muzeum Czołgów w Munster, Ralf Raths, może dalej klasyfikować materiał na podstawie śladów czołgów: „Dzięki okładce nie jest jasne, jaki dokładnie typ znajduje się w miejscach załadunku. Ale z rolek widać, że to typ czołgu musi być BMP-1 lub BMP-2.” Niedzielna dostawa udokumentowana przez MDR najprawdopodobniej będzie składać się z lekko uzbrojonych czołgów, których prawdziwym przeznaczeniem jest odzyskiwanie i transport żołnierzy bezpiecznie.
Transporter opancerzony z czasów zimnej wojny
Rosja a armia ukraińska wykorzystuje także w wojnie na Ukrainie przestarzałe bojowe wozy piechoty BMP-1 i BMP-2 z czasów zimnej wojny. Od 2018 roku Siły Zbrojne Ukrainy posiadały na stanie ponad 1000 BMP-1 i BMP-2. Czołg typu BMP-1 i jego następca BMP-2 to pływające transportery opancerzone. Skrót BMP oznacza po rosyjsku Боевая Машина Пехоты (Boyevaya Mashina Pjechoty), co oznacza coś w rodzaju „bojowego wozu piechoty”.
Transporter opancerzony BMP-2 może być zwykle wyposażony w karabin maszynowy kal. 30 mm i może być używany przeciwko pojazdom opancerzonym i bunkrom. Same czołgi są słabo chronione przed ogniem broni przeciwpancernej. Na filmach i zdjęciach z Ukrainy często widać płonące lub zniszczone czołgi.
Ponieważ bojowe wozy piechoty BMP-1 i BMP-2 są uważane za najpopularniejsze pojazdy opancerzone na świecie, znajdują się one na wyposażeniu wielu armii. Od 1991 r. 23 NVA BMP-1 trafiły najpierw do Bundeswehry, z czego dwa następnie trafiły do Francji, a 15 do Stanów Zjednoczonych; a jeden z nich stoi obecnie przed Muzeum Historii Wojskowości Bundeswehry w Dreźnie.
Polska i Czechy od lat dostarczają Ukrainie broń
Dla Ekspert ds. bezpieczeństwa Gustav Gressel z berlińskiego biura European Council on Foreign Relations nie jest zaskoczony dostawami pojazdów opancerzonych na Ukrainę: „Polska i Czechy od lat dostarczają Ukrainie czołgi jako darczyńcy części zamiennych lub kompletnych pojazdów z własnych zapasów. Dzieje się tak również w obecnej sytuacji” – powiedział MDR. Jest rzeczą oczywistą, że udokumentowana przez MDR dostawa w ubiegłą niedzielę dotyczyła także czołgów polskich czy czeskich, gdyż dostawy tego typu miały miejsce w przeszłości kilkukrotnie.
Jak podaje Polskie Centrum Studiów Europy Wschodniej w Warszawie (OSW), po 2017 roku sprzedaż towarów obronnych i sprzętu wojskowego na Ukrainę wzrosła. Częściowo towarzyszyła temu globalna współpraca zbrojeniowa. Istotną rolę we wzmocnieniu armii ukraińskiej odegrał zakup broni i sprzętu ze wschodnich krajów NATO, w tym Polski i Czech. Kijów zakupił nowy i poradziecki sprzęt wojskowy.
Polska dostarczyła także amunicję i drony rozpoznawcze
Polskie firmy rzekomo dostarczyły także amunicję i minidrony rozpoznawcze, kołowe pojazdy opancerzone Oncilla, 54 transportery opancerzone MT-LB, granatniki i moździerze, pistolety, karabiny i amunicję – pisze polski instytut w publikacji. Wartość eksportu broni na Ukrainę w latach 2014-2020 wyniosła 122 mln euro.
Część dostaw (również z zasobów armii czeskiej) realizowana była we współpracy firm czeskich i polskich. Po 2017 roku na Ukrainę sprzedano 46 BMP-1 i 33 używane haubice samobieżne 2S1 Goździk.
Eksport czeskiej broni na Ukrainę o wartości 48 mln euro
Czeska firma Excalibur Army dostarczyła kolejnych 37 bojowych wozów piechoty i 16 haubic tego typu, a w 2020 roku podpisała umowę na sprzedaż 26 haubic samobieżnych Dana-M2 wraz z amunicją. Łącznie czeski eksport broni na Ukrainę w latach 2014–2020 wyniósł 48 mln euro.
W 2018 roku Czechy zawarły umowę na dostawę tego typu pojazdów opancerzonych z ukraińską państwową spółką zaopatrzeniową Ukroboronprom (Укроборонпром, UOP). Pierwsze pojazdy dostarczono na Ukrainę pod koniec 2018 r. Według doniesień medialnych w kwietniu 2020 r. przybyło 37 kolejnych. Czeskie Ministerstwo Obrony pytane przez MDR nie chciało potwierdzić, czy udokumentowana dostawa w ostatnią niedzielę dotyczyła dodatkowych pojazdów od tej umowy, powołując się na tajemnicę ze względu na wojnę na Ukrainie.
Film na YouTube z 2018 roku przedstawia podobny konwój
To nie pierwszy przypadek wykorzystania słowackiego przejścia granicznego do takich dostaw na Ukrainę. Film opublikowany w serwisie YouTube 21 grudnia 2018 r. przedstawia tablice rejestracyjne konwoju i podobnych ciężarówek. Według słowackich mediów 4 grudnia przez to samo przejście graniczne z Ukrainą przekroczył konwój. Według doniesień przewoził co najmniej dwanaście BMP-1, a jeden z kierowców ciężarówki powiedział słowackim dziennikarzom, że pojazdy były niedawno serwisowane i pochodziły z Czech.
Dyrektor Muzeum Czołgów w Munster, Ralf Raths, potwierdza, że czołgi widoczne na filmie to radzieckie transportery opancerzone BMP-1, które można rozpoznać po widocznej lufie działa.
Ten temat w porządku obrad:AKTUALNA TELEWIZJA MDR | 26 marca 2022 | 7:30 wieczorem.
„Guru kulinarny. Typowy ewangelista alkoholu. Ekspert muzyki.