W lutym przypada pierwsza rocznica inwazji wojsk rosyjskich na Ukrainę. Imponująca dokumentacja w pierwszej pokazuje, co ludzie w Rosji myślą o dzisiejszej wojnie.
„Ważne jest dla mnie, aby powiedzieć, że istniejemy – i że mimo wszystko jest nas wielu”, podkreśla Darja Heikinen. 18-letni Rosjanin nie wierzy w agresywną wojnę Putina. Podobnie jak wielu jej współobywateli, wyszła na ulice, by demonstrować przeciwko reżimowi wkrótce po inwazji rosyjskich wojsk na Ukrainę w lutym ubiegłego roku. Po aresztowaniu stała się jednak bardziej ostrożna. „Za źle sformułowane zdanie lub słowo na portalach społecznościowych można trafić do więzienia na dziesięć lat” – wyjaśnia młoda aktywistka. „Niemniej jednak jestem pewien, że społeczeństwo obywatelskie znajdzie sposoby na przedstawienie swoich poglądów”.
Kryzys ukraiński od 2014 roku:
-
Grudzień 2013:
Setki tysięcy Ukraińców demonstrowało w stolicy Kijowie przeciwko prorosyjskiemu prezydentowi Wiktorowi Janukowyczowi, ponieważ jego rząd unieważnił umowę o partnerstwie z UE. Plac Niepodległości (Majdan) staje się symbolem.
-
Luty 2014:
Janukowycz uciekł do Rosji. Moskwa zajmuje militarnie ukraiński półwysep Morza Czarnego na Krymie.
-
Marzec 2014:
Rosja przeprowadza nieuznawane na arenie międzynarodowej referendum na Krymie i włącza je do kraju. USA i UE nakładają sankcje na Moskwę.
-
kwiecień 2014:
We wschodnim ukraińskim regionie Donbas wspierani przez Moskwę separatyści proklamują „Doniecką Republikę Ludową”, a następnie Ługańsk. NATO, zachodni sojusz obronny, zawiesza współpracę wojskową z Rosją z powodu kryzysu krymskiego.
-
czerwiec 2014:
We wschodniej Ukrainie rebelianci zestrzelili samolot wojskowy podczas nocnego manewru lądowania na lotnisku w Ługańsku. Wszystkich 49 żołnierzy na pokładzie ginie.
-
lipiec 2014:
Samolot pasażerski malezyjskich linii lotniczych został podobno zestrzelony przez rosyjską rakietę nad obszarami separatystycznymi. Wszystkie 298 osób na pokładzie ginie. Zachód zaostrza sankcje wobec Rosji.
-
październik 2014:
Ukraiński parlament nadaje specjalny status obwodom donieckim i ługańskim w ramach planu pokojowego dla wschodniej Ukrainy. Należy wzmocnić ich prawa do autonomii.
-
listopad 2014:
Wschodnioukraińscy separatyści po raz pierwszy mają własne wybrane parlamenty. Kijów potępia to jako niekonstytucyjne.
-
grudzień 2014:
NATO chce na stałe mieć gotowych żołnierzy na wschodzie sojuszu. Ponadto utworzone zostaną siły szybkiego reagowania liczące do 40 000 żołnierzy.
-
luty 2015:
Porozumienie mińskie przewiduje autonomię stref separatystycznych i kontrolę przez Ukrainę jej granicy z Rosją.
-
wrzesień 2015:
W doktrynie wojskowej Rada Bezpieczeństwa Ukrainy oficjalnie ogłasza sąsiada Rosję wrogiem.
-
lipiec 2017:
Prorosyjscy separatyści w Ługańsku i Doniecku jednostronnie proklamują swoje nowe państwo „Małą Rosję”.
-
wrzesień 2017:
Wchodzi w życie układ stowarzyszeniowy Ukrainy z UE.
-
styczeń 2018:
Kijów klasyfikuje separatystyczne obszary na wschodzie jako okupowane przez Rosję.
-
marzec 2018:
Po tym, jak Nord Stream 1 od 2011 roku transportuje gaz z Rosji przez Morze Bałtyckie do Niemiec, rozpoczęto prace nad kontrowersyjnym gazociągiem Nord Stream 2 Baltic Sea.
-
listopad 2018:
Rosyjska straż przybrzeżna zatrzymała w Cieśninie Kerczeńskiej trzy okręty marynarki wojennej Ukrainy z 24 marynarzami na pokładzie. Kijów tymczasowo ogłasza stan wojenny. Wybory przeprowadzane na obszarach separatystycznych nie są uznawane na arenie międzynarodowej.
-
czerwiec 2019:
Pierwsze rosyjskie paszporty wydawane są Ukraińcom w kontrolowanych przez separatystów częściach regionu Donbasu.
-
kwiecień 2021:
Moskwa gromadzi wojska w strefie przygranicznej ze wschodnią Ukrainą i grozi interwencją wojskową. Doktryna wojskowa Rosji dopuszcza interwencję w celu ochrony swoich obywateli za granicą.
-
lipiec 2021:
Putin pisze w eseju, że Rosjanie i Ukraińcy to jeden naród. Jest to odczytywane jako roszczenie wobec bliźniego.
-
wrzesień 2021:
Prestiżowy rosyjski projekt Nord Stream 2 o wartości 1 miliarda dolarów został ukończony. W przyszłości gazociąg ma dostarczać do Niemiec 55 mld m sześc. gazu rocznie. W listopadzie Federalna Agencja Sieci tymczasowo zawiesiła proces zatwierdzania.
-
listopad 2021:
Niezwykle duże kontyngenty wojska i nowoczesnej broni ponownie koncentrują się na pograniczu Rosji z Ukrainą. Zachód mówi później o 150 000 żołnierzy.
-
grudzień 2021:
Ukraina oskarża Niemcy o blokowanie dostaw broni, Berlin podtrzymuje swoje nie. Rosja ponownie pyta NATO: Ukraina nie powinna zostać członkiem.
-
styczeń 2022:
Próby dyplomatyczne na różnych szczeblach – takie jak dwustronne rozmowy amerykańsko-rosyjskie, Rada NATO-Rosja czy spotkanie Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) – nadal nie przynoszą rozwiązania.
-
15 lutego:
Podczas spotkania z Putinem w Moskwie kanclerz Olaf Scholz ponownie zagroził poważnymi konsekwencjami, jeśli Rosja podejmie działania militarne przeciwko Ukrainie. Tymczasem rosyjski parlament (Duma Państwowa) wzywa Putina do uznania ukraińskich obszarów separatystycznych za niezależne „republiki ludowe”.
-
16 lutego:
Ministrowie obrony NATO zatwierdzają przygotowania do wysłania większej liczby wojsk bojowych na wschodni obszar sojuszu. Oprócz dotychczasowych stowarzyszeń w Estonii, Litwie, Łotwie i Polsce, mogły stacjonować w Europie Wschodniej i Południowo-Wschodniej.
-
19 lutego:
Rząd federalny „pilnie” wzywa wszystkich Niemców do opuszczenia Ukrainy. Inne stany też tak mają.
-
21 lutego:
Putin uznaje samozwańcze republiki ludowe Ługańska i Doniecka za niepodległe państwa, a Duma Państwowa zgadza się następnego dnia. Ponadto rosyjscy żołnierze mają zostać wysłani na separatystyczne tereny wschodniej Ukrainy.
-
22 lutego:
Stany Zjednoczone, UE i ich sojusznicy nakładają sankcje na Rosję. Na przykład Berlin zawiesza na czas nieokreślony budowę gazociągu Nord Stream 2 Baltic Sea. Sankcje wymierzone są m.in. w banki, biznesmenów i decydentów popierających politykę Putina. Samego prezydenta nie ma na liście.
-
23 lutego:
Rada Bezpieczeństwa Ukrainy ogłasza stan wyjątkowy w całym kraju na 30 dni.
-
24 lutego:
We wczesnych godzinach porannych na całym terytorium państwa ukraińskiego rozpoczęły się ataki rosyjskie, a od południa wojska lądowe posuwały się w kierunku Kijowa.
O tym, że nie wszyscy w Rosji są tak krytyczni wobec Kremla, świadczy dokument „Weltspiegel” „Rosja na wojnie: uczestniczyć czy milczeć?” (do obejrzenia w niedzielę 8 stycznia o 18:30 w premierze i w mediatece ARD). Korespondent ARD, Demian von Osten, towarzyszył czterem Rosjanom w jego ujawnionym filmie, w tym Romanowi Ponomariowowi. Rolnik jest zdecydowanym zwolennikiem rządu Putina. Na swoim gospodarstwie w Stawropolu Ponomariew wzniósł nawet dużą słomę „Z” – aby okazać solidarność z wojskami swojej ojczyzny. Z pewnością wszystko, co jest podawane w talk-show i informacjach o rzekomej „operacji specjalnej”, musi być prawdą.
zwolenników i przeciwników wojny
„Nie rozumiem, dlaczego Ukraina idzie tą drogą” – powiedział. Ponomariew mocno wierzy w rosyjską propagandę i widzi Ukrainę jako agresora. Od wybuchu wojny w jego życiu niewiele się zmieniło. Tylko dwóch jego pracowników zostało powołanych; Według rolnika obaj mężczyźni wrócili w międzyczasie do Rosji prawie bez szwanku. Dopiero nowy cmentarz, oddalony zaledwie o kilka kilometrów od gospodarstwa Ponomarew, przypomina o tym, co dzieje się obecnie w sąsiedniej wsi: tam, w młodej rezydencji, następują jeden po drugim świeży grób. Zginęli żołnierze Stawropola, którzy – w przeciwieństwie do pracowników Ponomariowa – nie wrócili żywi z wojny.
W trakcie 45-minutowego filmu przede wszystkim jedno staje się jasne: to podzielony kraj, o którym von Osten relacjonuje wraz z filmowcem Ulrike Brinker. Jednak przeciwnicy jego polityki trudno mówić o tym, że odrzucają Putina. Niebezpieczeństwo bycia zagrożonym przez państwo lub innych obywateli jest zbyt duże. Z dokumentacji wynika, że ci, którzy nie chcą ryzykować kary, ostatecznie mają dwie możliwości: milczeć – lub opuścić kraj.
„Bacon geek. Ogólny czytelnik. Miłośnik internetu. Introwertyk. Niezależny łobuz. Certyfikowany myśliciel”.