Spór prawny w UE
Stowarzyszenia sędziowskie nie chcą puścić Polski z opresji

30.08.2022, 11:00 (aktualizacja)

Fakt, że Polska zmniejszyła niezawisłość sędziów, wywołał wiele kontrowersji w UE, w tym kary dzienne. Sprawy wydawały się wtedy ustalone. Ale teraz stowarzyszenia sędziowskie podejmują działania prawne, ponieważ decydujący wymóg ETS w ogóle nie został spełniony.

Cztery główne europejskie stowarzyszenia sędziów chcą podjąć kroki prawne, aby uniemożliwić UE uwolnienie miliardowych środków dla kraju, pomimo ciągłych ograniczeń niezależności sądownictwa w Polsce. Stowarzyszenia odwołały się do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu od analogicznej decyzji podjętej przez państwa członkowskie UE w czerwcu.

Warunki nałożone na Polskę na uwolnienie miliardów środków z Funduszu Pomocy Korona są „niższe niż to, co jest konieczne do zapewnienia skutecznej ochrony niezawisłości sędziów i sądownictwa”, skrytykowały we wspólnym oświadczeniu cztery stowarzyszenia sędziowskie. Wcześniejsze specyfikacje ETS nie zostały w wystarczającym stopniu uwzględnione.

Po Komisji Europejskiej ministrowie finansów krajów członkowskich UE zgodzili się również w połowie czerwca na uwolnienie dla Polski 35,4 mld euro funduszy unijnych. Dodał, że w zamian warszawski rząd podjął „bardzo ważne” zobowiązanie do niezawisłości sędziowskiej.

ETS wezwał do „natychmiastowego” przywrócenia sędziów na stanowiska

Fundusze unijne były blokowane od ponad roku z powodu kontrowersyjnej reformy sądownictwa w Polsce. Bruksela wyznaczyła trzy warunki zwolnienia: rozwiązanie izby dyscyplinarnej Sądu Najwyższego, reformę środków dyscyplinarnych dla sędziów oraz możliwość ponownego rozpatrzenia ich spraw przez skazanych sędziów.

Stowarzyszenia sędziowskie zwracają uwagę, że w swoim orzeczeniu z lipca 2021 r. TSUE wezwał do „natychmiastowego” przywrócenia do pracy sędziów, którym niesłusznie zastosowano środki dyscyplinarne. Jednak zgodnie z obecną umową między Polską a UE rewizja wyroku sędziów może potrwać ponad rok.

Stowarzyszenia sędziowskie ostrzegają, że zielone światło państw UE dla wypłaty pomocy unijnej Polsce zaszkodzi całemu europejskiemu wymiarowi sprawiedliwości. Ulegnie to destabilizacji „gdy system sądowniczy jednego lub kilku państw członkowskich przestanie zapewniać gwarancje niezawisłości i nie będzie już respektował podstawowych zasad praworządności”.

Komisja Europejska od lat krytykuje wpływ rządzącej partii narodowo-konserwatywnej PiS na wymiar sprawiedliwości w Polsce. Warszawa poszła na ustępstwa dopiero po tym, jak w listopadzie ETS nałożył na Polskę kary w wysokości miliona euro dziennie.

(Ten artykuł został po raz pierwszy opublikowany w poniedziałek, 29 sierpnia 2022 r.)