Jeśli Parlament Europejski postawi na swoim, produkty dostępne w stołówkach szkolnych powinny lepiej uwzględniać ograniczenia żywieniowe dzieci, takie jak nietolerancje pokarmowe i alergie.

We wtorek, 9 maja, posłowie do PE głosowali za przyjęciem sprawozdania z własnej inicjatywy przed planowanym do końca 2023 r. przeglądem programu nauczania w szkołach UE, który ma być częścią sztandarowej strategii żywnościowej UE „od pola do stołu”.

Rozpoczęty w 2017 roku program ma na celu wsparcie dystrybucji wybranych produktów rolnych wśród młodzieży szkolnej przy jednoczesnym promowaniu zdrowego żywienia w ogólnodostępnych stołówkach. Inicjatywa ma na celu promocję owoców i warzyw oraz mleka i jego przetworów.

Raport, któremu przewodniczyła socjalistyczna eurodeputowana Carmen Avram, wzywa do „udostępnienia dodatkowych funduszy na zakup alternatywnych i różnorodnych produktów w ramach programu, aby zapewnić jego włączenie” w przypadku dzieci niepełnosprawnych.

Według Avrama 24% uczniów ankietowanych przez Komisję Europejską nie ma dostępu do tego programu, ponieważ brakuje im alternatywy dla ich ograniczeń dietetycznych.

Na przykład, ponieważ obecny program oferuje tylko produkty mleczne, dzieci z nietolerancją laktozy mogą nie być w stanie spożywać odpowiednich produktów.

Jednak możliwość włączenia do programu alternatyw roślinnych wywołała gorącą debatę wśród zainteresowanych stron.

Dla Avrama „nie oznacza to, że zwrócimy się ku roślinom” – powiedziała EURACTIV. „Ale musimy zwiększyć budżet, aby te dzieci również mogły dostać coś z listy już zatwierdzonych produktów”.

Jednak rzeczy takie jak mleko migdałowe mogą zastąpić mleko w przypadku nietolerancji laktozy, ponieważ migdały są również częścią programu, wyjaśniła.

Państwa członkowskie mają ostatecznie ostatnie słowo w podejmowaniu decyzji o „szerokiej liście alternatyw dla dzieci z ograniczeniami medycznymi i dietetycznymi zgodnymi z zakresem systemu” – powiedział Avram.

Zdaniem sprawozdawcy tekst ma na celu „pogodzenie zarówno potrzeby uwzględnienia tej kategorii uczniów w przepisach, jak i wymogu promowania produktów wytwarzanych lokalnie”.

Dodała, że ​​podważyłoby to możliwość korzystania z programu przez dzieci z ograniczeniami dietetycznymi, „co oznaczałoby całkowity brak odpowiedzialności politycznej, co niestety próbowały zrobić niektóre grupy”.

Centroprawicowa Europejska Partia Ludowa (EPP), choć ostatecznie poparła raport, konsekwentnie krytykowała roślinne alternatywy, nazywając ich włączenie „ideologią”.

„Niektórzy chcieli tej postaci [des Programms] zmienić, oferując roślinne alternatywy” – powiedział włoski eurodeputowany Salvatore de Meo.

„Mam nadzieję, że Parlament Europejski wesprze rolników i zadba o to, abyśmy mieli edukację żywieniową bez ideologii” – dodał.

Co to jest „alternatywa”?

Ale pomimo ogólnego konsensusu politycznego w sprawie raportu, niejednoznaczność „alternatyw” nie przekonała grup praw zwierząt.

Grupa kampanii Compassion in World Farming EU (CIWF) twierdzi, że wezwanie Parlamentu do subsydiowania „alternatywnych i różnorodnych produktów” może być interpretowane jako mleko bez laktozy.

„To nie pomoże dzieciom, które nie piją mleka z powodów środowiskowych, etycznych, kulturowych, religijnych lub medycznych” – powiedziała Olga Kikou, szefowa CIWF EU.

„W obliczu zagrożenia klimatycznego i społecznych żądań bardziej etycznej i zrównoważonej żywności szokujące jest to, że ambitna reforma naszej żywności jest nadal uważana za tabu w Zgromadzeniu reprezentującym obywateli Europy” – dodała.

Z drugiej strony Europejski Związek Rolników z zadowoleniem przyjął fakt, że „posłowie zadbali o to, aby napoje roślinne nie zostały uwzględnione w programie, mimo silnych nacisków”.

„Aby pozostać wiarygodnym, program ten musiał pozostać oparty na faktach, a nie stanowić punkt wyjścia dla ideologii” – podkreśliła organizacja.

Komisja przyjmuje do wiadomości

W odpowiedzi komisarz ds. rynku wewnętrznego Thierry Breton z zadowoleniem przyjął sprawozdanie i uznał „stojące przed nami wyzwania, zwłaszcza pod względem zakresu kwalifikujących się produktów”.

Jednak już jakiś czas temu Komisja złagodziła oczekiwania co do możliwości włączenia do systemu roślinnych alternatyw.

„Naszym celem jest bardziej zbilansowana i pożywna dieta. A białko zwierzęce jest częścią zbilansowanej diety”, powiedział Wolfgang Burtscher, dyrektor generalny Dyrekcji Generalnej Komisji ds. Rolnictwa (DG AGRI) w listopadzie 2022 r. EURACTIV.

Ale powiedział też, że im więcej swobody daje się państwom członkowskim, tym szersza jest gama produktów, które mogą wchodzić w zakres szkolnego programu nauczania.

Ocena opublikowana przez Komisję w listopadzie wykazała, że ​​znaczenie części programu dotyczącej owoców i warzyw wzrosło, podczas gdy część dotycząca mleka spadła, zwłaszcza w niektórych państwach członkowskich, takich jak Francja, Włochy czy Polska.

[Bearbeitet von Natasha Foote/Nathalie Weatherald]