Obecny kryzys energetyczny jest jednym z wielu kryzysów w Polsce i Czechach. Od czasu pandemii oba kraje zmagają się z rekordową inflacją. Polska i Czechy też wielu ukraińskich uchodźców. Te wyjątkowe sytuacje i ich skutki dla gospodarki narodowej są odczuwalne wszędzie.

Czechy były w 100% uzależnione od rosyjskiego gazu i teraz desperacko go szukają nowa współpraca ponadnarodowa, w celu uzyskania nowego dostępu do gazu np. przez Niemcy czy Polskę. Tymczasem we własnym kraju istnieje między innymi opór wobec polityki energetycznej rządu. Czechy z pewnością mogą liczyć na Udana prezydencja w Radzie UE retrospektywy, której naznaczone były zawirowania w Europie, nagłe niedobory energii i pomoc dla Ukrainy.

W Polsce wiele osób cierpi z powodu braku węgla, sprowadzanego dotychczas z Rosji, oraz wysokich cen konsumpcyjnych. Kraj, który często był krytykowany za złą jakość powietrza spowodowaną spalaniem węgla, chce stać się czystszy: w przyszłości z większą ilością energii odnawialnej i jednocześnie wejściem w energetykę jądrową. Technologia, którą Czechy również chcą dalej rozwijać, ale a przeszukiwanie repozytorium nadal jest trudne. Niemcy skrytykowały plany obu krajów.

Interesujące będzie również wycofanie się z węgla. Trzy sąsiednie kraje tradycyjnie charakteryzują się wydobyciem węgla. Jednak każdy kraj sam decyduje, w jaki sposób odbędzie się eliminacja. W Niemczech do godz 2038 ostatnia elektrownia węglowa musi zostać zamknięta, Czechy chcą przyspieszyć odchodzenie od węgla do 2033 r. Z kolei polski kraj węglowy nie chce być popychany i wobec kryzysu energetycznego powtórzył to nie wycofywać węgla przed 2049 r.

Spór o odkrywkę Turów w trójkącie granicznym pokazuje, jak skomplikowane potrafią być relacje. Czechy już skutecznie pozwały Polskę do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, a dla miasta Żytawa spór się nie zakończył. Jednocześnie w napiętych czasach, takich jak kryzys energetyczny, zależy się też od dobrej woli sąsiadów, np. gdy występują wąskie gardła w energetyce i nagle uzależnia się nas od dostaw węgla brunatnego z Polski.

Kryzysy nie zatrzymują się na granicach państw. Obecne kryzysy mogą stanowić impuls do reorientacji, ponieważ uderzają w kraje o gospodarkach rozwijających się, takie jak Niemcy, Polska i Czechy. Ponadto każdy kraj będzie musiał przeprowadzić transformację energetyczną.

Jakie strategie przyjmują Polska i Czechy, aby oszczędzać energię i pieniądze i nie tracić spójności populacji? Czasami mieszkańcy opracowują własne strategie na długo przed polityką, o czym świadczy duże zapotrzebowanie na pompy ciepła w Polsce i Czechach.