Europejska architektura bezpieczeństwa jest w rozsypce od czasu rosyjskiej agresji na Ukrainę. Poszanowanie zasad prawa międzynarodowego, uznanie granic państw, poszanowanie suwerenności państw, wszystkie te fundamenty porządku międzynarodowego, które istniały od zakończenia zimnej wojny, zostały naruszone przez wojnę podboju i zniszczenie dokonane przez Rosję na sąsiednim kraju było.
- BR24 będzie transmitować najważniejsze przemówienia na żywo od około 13:20 do 19:30 (umieszczone na górze tego artykułu). Na początku prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zwrócił się do uczestników za pośrednictwem wiadomości wideo. Następnie przemówią kanclerz Olaf Scholz (SPD) i prezydent Francji Emmanuel Macron. Strumień w języku angielskim Znajdziesz tutaj.
Od roku Ukraina opiera się bezprecedensowym aktom przemocy ze strony Moskwy. Jest wspierany przez państwa członkowskie NATO, Unię Europejską i około 20 innych krajów, takich jak Japonia i Korea Południowa.
Jeśli chodzi o udzielanie pomocy wojskowej Ukrainie, zwolennicy Kijowa nieustannie muszą mierzyć się z tym samym balansem: ile i jakich systemów uzbrojenia potrzebuje Ukraina, aby odeprzeć rosyjską agresję i obronić swoją narodową suwerenność? ryzyko nowej drastycznej eskalacji w całej Rosji? A jakie są konsekwencje wojny Rosji z Ukrainą dla bezpieczeństwa państw europejskich – i nie tylko? To główne kwestie, które zostaną omówione na konferencji poświęconej bezpieczeństwu. Jak zawsze w Monachium, na otwartej scenie i przed całym światem.
Podobieństwa i linie podziału
Wraz z wiceprezydentem USA Kamalą Harris, sekretarzem stanu Anthonym Blinkenem, sekretarzem obrony Lloydem Austinem i największą jak dotąd delegacją Kongresu USA reprezentowaną na konferencji bezpieczeństwa, Stany Zjednoczone sygnalizują, jak poważnie traktują sytuację. Klęska Ukrainy miałaby poważne konsekwencje dla całego globalnego ładu bezpieczeństwa, nie tylko w Europie.
Gdyby, jak argumentował sekretarz stanu USA Blinken, świat zaakceptował konfiskatę ziemi przez inne państwo, „otworzyłoby to puszkę Pandory na całym świecie”. Inni napastnicy mogliby wtedy również powiedzieć sobie: „Zrobimy to teraz i ujdzie nam to na sucho”, powiedział Blinken w amerykańskim radiu publicznym National Public Radio przed wyjazdem do Europy.
Trwały pokój w regionie można osiągnąć tylko wtedy, gdy prezydent Rosji Władimir Putin zrezygnuje ze swojego przekonania, że „Ukraina nie jest niepodległym państwem”. Podobnie jak w przypadku rządu amerykańskiego, europejscy szefowie państw i rządów, którzy prawie wszyscy będą reprezentowani w Monachium, zgadzają się co do zasady: imperialna inwazja na Rosję musi zostać odparta. Ukraina musi pozostać niezależnym, wolnym i suwerennym państwem.
Debata na temat celów wojennych
Szeregi państw zachodnich wspierających Ukrainę mają jednak różne poglądy na poszczególne cele wojenne. Czy obejmuje to odzyskanie Krymu, całkowite przywrócenie granic z 1991 roku, roku niepodległości państwa? Ukraiński rząd, dobrze reprezentowany w Monachium, nalega.
Stara językowa zasada kanclerza Olafa Scholza brzmiała: Ukraina nie może przegrać wojny. Prezydent Francji Emmanuel Macron mówi, że stanie u boku zaatakowanego kraju „aż do zwycięstwa”. Państwa Europy Północnej, kraje bałtyckie, Polska, Czechy i Słowacja stawiają sobie dość ambitne cele ze względu na swoje położenie geograficzne w stosunku do Ukrainy i Rosji. Dlatego w Monachium należy o tym dyskutować bardziej otwarcie niż na zwykłych szczytach UE, NATO czy G7.
Brak rosyjskich i irańskich urzędników
Decydując, kogo nie ma na liście zaproszonych, przewodniczący Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa Christoph Heusgen wysłał wyraźny sygnał jeszcze przed rozpoczęciem tegorocznego spotkania w Monachium: przedstawiciele rządu rosyjskiego i Irańczyka zostaną wykluczeni. W obliczu „zerwania z cywilizacją” spowodowanego agresją na Ukrainę nie chcą dawać forum propagandzie prezydenta Rosji Władimira Putina i jego rządu – wyjaśnia Heusgen.
Fakt, że irańscy urzędnicy nie zostali zaproszeni, wynika z tej samej logiki: Teheran dostarcza rosyjskim siłom zbrojnym znaczną liczbę dronów, których Moskwa używa przeciwko ukraińskim miastom, elektryczności i innym usługom publicznym. Co więcej, drugim powodem nieobecności irańskich urzędników jest prawdopodobnie zachowanie Teheranu od września ubiegłego roku: nie należy oferować żadnej sceny osobom odpowiedzialnym za brutalne i systematyczne tłumienie masowych protestów przeciwko reżimowi.
Zamiast tego głos w Monachium mają przedstawiciele rosyjskiej i irańskiej opozycji. Dwaj najwybitniejsi działacze rosyjskiej opozycji na uchodźstwie, Michaił Chodorkowski i Garri Kasparow, a także laureatka Pokojowej Nagrody Nobla Irina Szczerbakowa omówią swoje pomysły na demokratyczną przyszłość Rosji.
Nowe sojusze i przeciwnicy
Na poprzednich Monachijskich Konferencjach Bezpieczeństwa gospodarze zawsze przywiązywali wagę nie tylko do omawiania kwestii transatlantyckich, ale także do zwracania uwagi na globalne wyzwania. Rok po rozpoczęciu rosyjskiej wojny napastniczej wyraźnie widać zamiar podjęcia rozmów z państwami, które dość ostrożnie zareagowały na inwazję na Moskwę.
Na przykład czołowi politycy z Brazylii, Kolumbii, Namibii i Filipin staną na podium w sobotę rano i odpowiedzą na pytanie, w jaki sposób można utrzymać Kartę Narodów Zjednoczonych i międzynarodowy porządek oparty na zasadach. O sytuacji w zakresie polityki bezpieczeństwa w Sahelu rozmawiać będą także ministrowie spraw zagranicznych Togo i Mauretanii oraz przedstawiciele ONZ.
Kwestie te są oczywiście związane z wysiłkami Konferencji Bezpieczeństwa na rzecz kampanii wśród krajów Ameryki Południowej, Afryki Zachodniej i innych regionów na rzecz obrony prawnie wiążących norm w zakresie rozwiązywania konfliktów i znalezienia nowych sojuszników. Jest to pośrednio wymierzone w wpływy Rosji i Chin w regionach świata poza Europą.
Gość z Chin
Chiny wykorzystają konferencję bezpieczeństwa do zaprezentowania swojej koncepcji „wielobiegunowego ładu światowego” w kontekście wojny na Ukrainie i napięć ze Stanami Zjednoczonymi. Wang Yi, najwyższy urzędnik ds. polityki zagranicznej Pekinu, pojawi się w sobotę rano, na długo wyczekiwanym spotkaniu.
Wang Yi był już w czwartek z Macronem w Paryżu. Po postojach we Włoszech i na Węgrzech, podczas swojej europejskiej podróży poleci też do Moskwy. Nadal nie jest jasne, czy szef chińskiej dyplomacji spotka się w Monachium z wiceprezydentem USA Kamalą Harris i ministrem spraw zagranicznych Anthonym Blinkenem.
Wany Yi tak opisuje cel swojej podróży do Europy, używając odległych zwrotów dyplomatycznych: „Podczas swojej podróży chce „promować nowe wydarzenia w stosunkach dwustronnych, poprawić wspólne strategiczne zaufanie między Chinami a Europą oraz wymienić poglądy na najważniejsze kwestie międzynarodowe . ”
„Dożywotni gracz. Fanatyk bekonu. Namiętny introwertyk. Totalny praktyk Internetu. Organizator”.