Na pierwszym posiedzeniu nowo wybranego parlamentu w r Polska Nowym przewodniczącym parlamentu został wybrany proeuropejski kandydat Szymon Hołownia. „Po tym głosowaniu nie ma już wątpliwości, że w tym parlamencie jest większość gotowa przejąć władzę” – stwierdziła po wyborach Hołownia. W izbie wyższej na prezydenta Senatu wybrano Małgorzatę Marię Kidawę-Błońską, również kandydatkę proeuropejską.

Urząd Marszałka Sejmu jest w Polsce drugim po Prezydencie najwyższym stanowiskiem w porządku protokolarnym. Wybór Hołowni należy zatem uznać za ważne zwycięstwo dotychczasowej opozycji po październikowych wyborach parlamentarnych.

W wyborach 15 października trzy proeuropejskie partie pod przewodnictwem byłego przewodniczącego Rady UE Donalda Tuska zdobyły zdecydowaną większość, zdobywając 248 mandatów w parlamencie. Narodowa Partia Konserwatywna PiS, która wcześniej była partią rządzącą, zdobyła 194 mandaty. To uczyniło ją najpotężniejszą siłą w parlamencie, ale brakowało jej absolutnej większości. Jest mało prawdopodobne, aby udało jej się utworzyć większość parlamentarną z innymi partnerami.

W zeszłym tygodniu polski prezydent Andrzej Duda zlecił byłemu premierowi Mateuszowi Morawieckiemu utworzenie rządu. Duda na otwarciu parlamentu potwierdził, że wierzy, że Morawiecki może utworzyć rząd.

Sam Duda wywodzi się z szeregów PiS. Pogratulował parlamentarzystom „osiem dobrych lat” sprawowania władzy.

Utworzenie rządu może zająć tygodnie

Opozycja zarzuca Dudzie chęć wykorzystania tego manewru do opóźnienia zmiany rządu. Dla nowego rządu Morawieckiego nie ma perspektyw uzyskania większości parlamentarnej ani możliwości utworzenia rządu. Dopiero gdy oficjalnie nie uda jej się utworzyć rządu, nadejdzie kolej na utworzenie rządu na obecną opozycję.

Sojusz podpisał w piątek umowę koalicyjną i zadeklarował chęć przejęcia władzy. W tym porozumieniu trzej partnerzy koalicji zajmują stanowisko w takich kwestiach, jak gospodarka, środowisko, przywrócenie dobrych stosunków z UE, reforma mediów państwowych, rozdział Kościoła od państwa oraz aborcja.

Obserwatorzy przewidują, że obecna opozycja będzie miała szansę objąć władzę wcześniej niż w połowie grudnia. Jednocześnie PiS zapowiedział, że „zrobi wszystko”, aby w określonych w Konstytucji 14 dniach sformować nowy rząd, a następnie w ciągu 14 dni uzyskać wotum zaufania.

Oczekuje się, że Tusk zostanie wybrany na szefa rządu, jeśli Morawiecki nie utworzy rządu. Tusk był premierem Polski w latach 2007–2014.