Bruksela (dpa) – Komisja Europejska oficjalnie zatwierdziła uwolnienie dla Polski 137 miliardów euro, zamrożonej ze względu na obawy dotyczące praworządności.

Władze Brukseli wskazały, że rząd Warszawy w zadowalający sposób podjął ważne kroki w zakresie niezależności sądownictwa. Ponadto Polska w planie działania wyraźnie zobowiązała się do przestrzegania orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (ETS). Przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen ogłosiła tę decyzję w piątek na konferencji prasowej w Warszawie.

Pieniądze pochodzą z dwóch źródeł: około 76,5 miliarda euro z budżetu spójności UE, którego celem jest wyrównywanie poziomu życia we wszystkich państwach członkowskich. Z drugiej strony Komisja chciałaby uwolnić około 60 miliardów europejskiej pomocy związanej z koronawirusem, która była od dawna blokowana. Z tej kwoty 34,5 mld euro zostanie wypłacone w formie pożyczek, a 25,3 mld euro w formie dotacji.

Władze Brukseli nie mogą same decydować o uwolnieniu pomocy Korony. Państwa członkowskie nie dały jeszcze zielonego światła. Po grudniowej zmianie rządu Polska otrzymała ponad pięć miliardów euro zaliczki z funduszu utworzonego na rzecz ożywienia gospodarki po pandemii koronaawirusa.

Kontrowersyjna reforma sądownictwa poprzedniego rządu

Komisja Europejska wstrzymała pieniądze dla kraju, ponieważ poprzedni, wieloletni rząd PiS w Warszawie osłabiał wymiar sprawiedliwości. UE skrytykowała ostatnio m.in. orzeczenie polskiego Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niezgodność niektórych części prawa europejskiego z polską konstytucją. Decyzję tę uważa się za bardzo problematyczną, gdyż mogłaby dać polskim politykom pretekst do ignorowania niekorzystnych orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS).

Poprzedni narodowo-konserwatywny rząd PiS w Polsce również przeprowadził wysoce kontrowersyjne reformy sądownictwa, które zdaniem TSUE zagrażają niezawisłości sędziów.

Plan reform mających położyć kres deficytom konstytucyjnym

Nowy polski premier Donald Tusk chce ponownie rozbroić reformy swoim rządem koalicyjnym. Już w kampanii wyborczej poprzedzającej zmianę rządu obiecał swoim rodakom zbliżenie z Brukselą w celu uwolnienia zablokowanej pomocy. W zeszłym tygodniu minister sprawiedliwości Adam Bodnar przedstawił partnerom europejskim plan reform mających na celu wyeliminowanie deficytów konstytucyjnych.

Europejski komisarz ds. sprawiedliwości Didier Reynders wyraził zadowolenie z „determinacji polskiego rządu na rzecz wzmocnienia praworządności i niezależności sądownictwa”. Decyzje Komisji dotyczące funduszy odzwierciedlają pozytywne kroki podjęte przez Polskę w tym zakresie.

© dpa-infocom, dpa:240229-99-167908/5