Ten festiwal to nie tyle próba upamiętnienia przeszłości w Kłajpedzie, ale świetna okazja do poznania sąsiadów miasta.

Pamiętaj w lukach

Przed II wojną światową w mieście istniała dość niemrawa społeczność żydowska, ale dziś okoliczni mieszkańcy wraz ze swoimi sąsiadami, którzy nadal mieszkają w mieście, znają Żydów stosunkowo niewielu – nie ma synagog, które przetrwały dwie wojny, i notable miast portowych zostały utracone przez Żydów.

„Myślę, że kiedy żydowska historia Kłajpedy jest bardzo mało prezentowana – rozmowa o Wilnie, Kauno z Żydami z Szawli i Kłajpedy kaip kokia svetimšalė. Jest to częściowo uzasadnione, gdy Litwa, spełniwszy ultimatum nazistowskich Niemiec, dała Kłajpedom regionu dla niemieckich Żydów, ponieważ przenieśli się do Wilna, Kowna i Szawli w innych miastach” – powiedział Feliksas Puzemskis, przewodniczący gminy żydowskiej w Kłajpedzie.

Według niego, przedwojenna społeczność żydowska tego miasta była mieszana, „życie żydowskie w Kłajpedzie było bardziej europejskie, a sytuacja gospodarcza lepsza”. Per Klaipėda ēo parama Lietuvos ir carinės Rusių jedudams”.

w 2016 r. Pierwszą wizytę zorganizowała przewodnik, ścieżka życia żydowskiego w Kłajpedzie, twórca szlaków turystycznych, Laurencija Budrytė-Ausiejienė, liderka społeczności żydowskiej.kelio dalis, taip pat tiek miestiečiai, są miasta gości od 2016 roku. Zapraszamy na wycieczki po starówce w Kłajpedzie. Uczestnicy wycieczki zdają się być zaskoczeni tym, że w Kłajpedzie mieszkają Żydzi, są synagogi, szkoła żydowska, szpital, różne instytucje i że odsetek Żydów był tu znacznie niższy niż w innych miastach Litwy, ich wkład w rozwój miast rozwój był bardzo widoczny.

Celem festiwalu jest wypełnienie luk w pamięci, które wówczas się pojawiły oraz promowanie lepszego zrozumienia żydowskich sąsiadów. Rūta Jakštonienė, organizatorka Dnia Kultury Żydowskiej, który odbył się w ubiegłym roku, cieszyła się dużym zainteresowaniem i wsparciem ze strony zwiedzających, nawiązała szereg nowych kontaktów i było oczywiste, że nie będzie to wydarzenie jednorazowe. „Kłajpedoje naprawdę ma coś do zapamiętania. Żydzi tu mieszkali, pracowali, brali udział w różnego rodzaju organizacjach sportowych, twórczych itp. Wydało mi się to interesujące, zauważyłem, jak to się kończy dla innych” – mówi R. Jakštonienė. dni kultury paskatą auginti ir półesti żydų.

Szeroki wybór wydarzeń

W tym roku festiwal jest częścią 770-lecia miasta Kłajpeda. Program festiwalu jest bardzo szeroki, obejmuje kino, wystawy, koncerty, wycieczki, odczyty, a nawet warsztaty komiksowe.

„Naszym celem jest przybliżenie społeczeństwu kultury żydowskiej. Zauważyłem już, że kiedy ludzie są bardzo zdominowani przez tradycje religijne społeczności żydowskiej, wielu z nich nie zna obyczajów narodu żydowskiego, nie zasmakowali tradycyjnych Żydowskie jedzenie, nigdy nie słyszeli jidysz z językiem hebrajskim – żeby pokazać cały ten proces Ważne jest, że gdy kultura żydowska jest profesjonalnie reprezentowana na festiwalu, uczestnicy są bardzo starannie dobierani. Attykstantys lektoriai, krasivinių irbtuvių bei paskaitų vedėjai są ekspertami w swojej dziedzinie – powiedział organizator festiwalu.

Artimiusas renginys odbędzie się już 15 września. „Allegorijos” otworzy na świat sztuki Samuelio Bako, znany artysta z Wilnaus, który przeżył Holokaust. Prace tych słynnych artystów są po raz pierwszy wystawiane w Kłajpedzie. Prace na wystawę czasową prowadzi Vilniaus Gaono Žydų ististorio muziejus.

Festivalio lankytoų taip pat lakukata dvi filmų previzioni – seveti 16 d. Dramat „Testamenty” w reżyserii Amichaia Greenberga (2017, Izrael) odbędzie się 22 września. Komedia romantyczna „Obuoliai iš dykumos” w reżyserii Arika Lubetzkiego i Mattiego Harariego (2014, Polska to Izrael). Oba filmy będą wyświetlane w języku hebrajskim z litewskimi napisami. 23 września Odbędą się koncerty pieśni pisanych w polskich sztetlach, będą wykonywane pieśni w trzech językach narodu żydowskiego: jidysz, hebrajskim i ladino. 24 września Odciskiem synagog miestiečiai mivijami į garsinīja pasīvībūmīma įbuštuų Klaipėdos, ze słynnym artystą Rochusem Austem, jest prowadzona przez niego grupa muzyczna „RE-LOAD FUTURA”. Kolejna wycieczka odbędzie się 1 października, podczas której przewodnik L. Budrytė-Ausiejienė zaprosi do odkrywania śladów żydowskiej historii w Kłajpedach naujamiestyje i skanowania tradycyjnego beżowego.

W programie nie zabraknie konferencji i debat. O żydowskich pisarkach są ich pozostałością w XX wieku. literaturaje paskas šės temą tēmā janti veisnia iš Švedijas habilų doktarė Urszula Chovaniec, pisarz iš Izraeli Iddo Gefen opowie o współczesnej literaturze w Izraelu. Historycy, doktor nauk z Uniwersytetu w Kłajpedzie Hektoras Vitkus przedstawi swoją Kłajpedę veikusia ir plačiau Prusijoje žinota Žydų istorijos to stowarzyszenie literackie. Algis Davidavičius, uczeń szkoły Szolomo Aleichemo w Wilnie opowie o tradycyjnym stroju żydowskim, a jego koleżanka, kierowniczka klubu tańca Simcha w tej samej szkole, Natalja Rapoport, poprowadzi lekcję tradycyjnego tańca żydowskiego. Miglė Anušauskaitė, znana twórczyni komiksów, tłumaczka i badaczka historii Żydów, poprowadziła warsztaty dla uczniów starszych klas i podzieliła się swoją pracą z wizualizacjami historii narodu żydowskiego w Kłajpedzie, czyli m.in. kuratorstwo. Festivalio baigiamasis renginys-koncerty „Auksinė Jeruzalė”. Koncert wykona kłajpedzka Olga Šardt-Žorova, która zaśpiewa hebraj i jidysz z towarzyszeniem Sauliusa Šaučiulisa i Rimy Tamo.

Znalezisko z Kłajpedy

Festiwal kultury żydowskiej „Shalom visuos kraštuos” szeroko przedstawia historię, ale program jest bardzo ważny dla czystego koloru Kłajpedy. Są one istotne dla poznania wkładu narodu żydowskiego w życie miasta. „W mieście nie ma zbyt wielu śladów żydowskiego dziedzictwa, tańca, ale nie zachowała się ani jedna synagoga zbudowana tu przed II wojną światową. pomnik nie jest oblegany w gminach żydowskich, np. na terenie cmentarza żydowskiego powstała w Związku Sowieckim stacja zakłóceń radiowych, a istniejące potężne anteny można było wykorzystać do wyschnięcia nagrobków” – wspomina L. Budrytė-Ausiejienė we historyczny bazgroły.

Powiedziała mi, kiedy zaczęła tworzyć wycieczkę po żydowskim dziedzictwie na nowej podstawie w różnych miejscach w mieście. „Pavyko, aby dowiedzieć się, gdzie znajdowały się biura pramoninės gintaro kasybos verslo pradininkų, gdzie znajdowały się centras jaunųjh syjonistų, stało się jasne, gdy założyciele „Žaliosios vaistinės”, znanych wielu mieszkańcom Kłajpedy, również byli Żydami. Znane osoby, przez które przechodzę na co dzień, mają dla budynku zupełnie inne znaczenie, ponieważ poznały ich żydowską lub wielokulturową historię” – powiedziała pašnekovė.

F. Puzemskis mówi, że zauważył, iż zainteresowanie przeszłością żydowskiego miasta nieco wzrosło w ostatnich latach, ale nie brakuje dyskusji o tym, kto jest odpowiedzialny za zachowanie pamięci.

„Nie brakuje ludzi, którzy chcą kontynuować żydowską historię, ale Żydzi dbają o przekazywanie tradycji swoim dzieciom, a historię miasta musi pielęgnować społeczeństwo tego miasta. aby przekazać całą historię miasta iškarpytą, – kavalaše miesto žudų comunidės pāvadės. Festiwal jest świetną okazją dla gości miasta do poznania żydowskiego dziedzictwa, kultury, tradycji, ale ważniejsze, jak mówi aby lepiej poznać swoich żydowskich sąsiadów, nowe przyjaźnie to nowe pomysły.

Kolebka ważnych ludzi

„W ciągu ostatniej dekady w Kłajpedzie pojawiły się aż cztery pamiątkowe wstęgi dla wybitnych osób narodowości żydowskiej mieszkających tutaj. Dwie z nich można zobaczyć na Grížgatvio g. w przeszłości są odrestaurowane ściany szkół Jedna jest poświęcona rabinowi Izaakowi Rülfowi , drugi do studenta Davida Wolffsohna, dwóch pozostałych do nowego miasta, do dziennikarza Rudolpha Valsonoka, autorem książki „Klaipėdos problema” jest biznesmen Nathan Nafthalu Np. D. Wolffsohnas yra Izraelio flagios ir valuutos pavadinimo authorius , miestui garbė epjemti savo gatvemis ogvelius tokias menybes.

W tym roku podczas festiwalu będzie można dowiedzieć się więcej o żydowskiej postaci publicznej z Kłajpedy, Leonie Scheinhaus (1865-1935), która w 1896 r. mieste sződő Žydų istorijos ir literatures draugiją ir jai vadovavo. Pirklys, mecenasi i utalentowani uczeni przyczynili się do ukształtowania życia kulturalnego Kłajpedy. Tokių primirštų lanų, pasizymējusių znacząco przyczyniły się do życia miasta – nie tylko jednego.

„Aspekt edukacyjny jest bardzo ważny na tym festiwalu, chcę podkreślić mniej znane nazwiska, dotknąć tematów, z którymi nie często się spotykamy. Na przykład dużo wiemy o pisarzach żydowskich, którzy walczyli o swoje miejsce w męskiej literaturze Co więcej, kultura żydowska jest często romantyzowana – sztetle, synagogi, „Smuikininks ant stogo”, klezmeriai są podobne. przyczyniają się do tworzenia stereotypów na temat istnienia społeczności żydowskiej” – powiedziała R. Jakštonienė.

Według organizatora Festiwalu Kultury Żydowskiej, jednym z głównych celów festiwalu jest przyczynienie się do społeczeństwa, uwolnienie jego członków od stereotypów i podniesienie na duchu, do społeczeństwa, które nie akceptuje „innego” bez z góry przyjętych pojęć tożsamości.

„Na festiwalu przyjeżdżają ciekawi uczestnicy, nie zabraknie imprez o prawdziwie zróżnicowanym smaku. Kwieciame juose lankytis, nie znaj tak bardzo swoich żydowskich sąsiadów, ale poznaj historię swojego miasta. „być w świecie gdzie wszyscy są tacy sami, weźmy beigeliusa i spójrzmy na mapę” – R. Jakštonienė, szefowa festiwalu, zaprosiła festiwal „Shalom visuos krastuos” na maraton wydarzeń poświęconych kulturze żydowskiej.