Wilno. Na szczycie NATO w Wilnie w dniach 11-12 lipca spodziewanych jest 48 delegacji zagranicznych z około 2400 członkami, w tym 40 głów państw i do 150 innych wysokich rangą polityków. Głównym tematem spotkania sojuszu obronnego będzie prawdopodobnie dalsze wsparcie Ukrainy i perspektywy w wojnie z Rosją. Jednak członkostwo Szwecji w NATO jest również kluczową kwestią. Przez długi czas Turcja blokowała przystąpienie Szwecji do NATO, ale teraz prezydent Erdogan wycofuje się ze swojego stanowiska blokującego. Powinny to być również cele wydatków na obronność. Towarzyszymy wszystkim obecnym wydarzeniom tutaj na blogu na żywo.

Szczyt NATO 2023 w Wilnie: śledź najnowsze wydarzenia na blogu na żywo tutaj

Perspektywy członkostwa Ukrainy w NATO

Jednym z kluczowych tematów szczytu będzie prawdopodobnie wniosek Ukrainy o członkostwo w NATO. Prezydent Wołodymyr Zełenski nazwał niedawno szczyt NATO w Wilnie „kluczowym momentem dla naszego wspólnego bezpieczeństwa w Europie”. Kijów od miesięcy zabiega o włączenie do sojuszu wojskowego Ukrainy.

Poparcie dla żądań Zełenskiego o konkretne zaproszenie do członkostwa pochodzi głównie z krajów bałtyckich i Polski. Kraje takie jak Niemcy i Stany Zjednoczone nie chcą na razie tego wyrażać. Jako powód podaje się zaniepokojenie nieprzewidywalną reakcją Rosji, która stara się uniemożliwić jej przystąpienie do NATO w wojnie z Ukrainą. W ramach kompromisu obecnie dyskutowana jest obietnica złożona Ukrainie na szczycie, że przed przyjęciem nie będzie musiała realizować zwykłego programu przedakcesyjnego. Plan działań na rzecz członkostwa (MAP) jest postrzegany jako uciążliwy dla osób aspirujących do członkostwa.

Kontrowersje wokół członkostwa Szwecji w NATO

Szczyt NATO zostaje przyćmiony przez blokowanie przez Turcję wejścia Szwecji do sojuszu. Dlatego sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg zapowiedział w czwartek, że krótko przed poniedziałkowym szczytem NATO zorganizuje spotkanie z premierem Szwecji Ulfem Kristerssonem i prezydentem Turcji Recepem Tayyipem Erdoganem. W przypadku porozumienia szczyt nie byłby obciążony sporem w tej sprawie.

W związku z prowadzoną przez Rosję agresją na Ukrainę Szwecja i Finlandia złożyły w maju 2022 r. wniosek o członkostwo w NATO. Finlandia jest członkiem od początku kwietnia, podczas gdy Szwecja nadal nie ma zgody Turcji i Węgier. Przywódcy tureccy blokują członkostwo Szwecji, wskazując, że kraj skandynawski nie podejmuje wystarczających działań przeciwko „organizacjom terrorystycznym” – zaniepokojony jest głównie PKK. Fakt, że Koran został niedawno podpalony podczas protestu w Sztokholmie, po raz pierwszy od miesięcy, naciągnął stosunki z Ankarą.

Stoltenberg pozostaje szefem NATO

Przedłużenie kontraktu z Jensem Stoltenbergiem nie powinno być tematem spornym na szczycie, musi on pozostać sekretarzem generalnym NATO przez kolejny rok. 31 państw członkowskich zgodziło się we wtorek na przedłużenie mandatu Norwega do 1 października 2024 r. Wcześniejsze próby uzgodnienia przez państwa członkowskie innego kandydata nie powiodły się. Aby nie było wątpliwości co do poparcia Stoltenberga, decyzja o przedłużeniu kontraktu musi zostać ponownie potwierdzona przez szefów państw i rządów w przyszłym tygodniu na szczycie NATO na Litwie.

Bezpieczeństwo szczytu NATO

Według litewskich informacji za bezpieczeństwo szczytu zachodniego sojuszu wojskowego odpowiadać będzie nawet 12 tys. służb ratowniczych. Wśród nich jest 3000 żołnierzy litewskich i 1000 żołnierzy sojuszników z NATO.

W celu zabezpieczenia spotkania na szczycie zachodniego sojuszu wojskowego Bundeswehra przenosi także systemy obrony powietrznej Patriot oraz żołnierzy na Litwę, która graniczy z Rosją i jej bliskim sojusznikiem Białorusią. Niemcy zapewnią również zdolności lądowe, powietrzne i morskie, aby zabezpieczyć szczyt NATO, ogłosiło pod koniec maja Federalne Ministerstwo Obrony.

RND/seb/dpa